دانستنی های لازم در ارتباط با سرطان بیضه

سرطان بیضه چیست؟

سرطان بیضه هنگامی اتفاق می افتد که سلولهای غیرطبیعی به صورت غیر قابل کنترلی در بیضه رشد می کنند . این به خوبی قابل درمان است، به ویژه هنگامی که در مراحل ابتدایی بیماری یافت شود.

بیضه ها، دو عضو جنسی مردانه هستند که اسپرم را تولید و ذخیره می کنند. آنها در یک کیسه زیر آلت تناسلی به نام اسکروتوم واقع شده اند و همچنین هورمون تستوسترون را نیز تولید می کنند.

سرطان بیضه نادر است، اما شایعترین سرطان در میان مردان جوان است. اکثر سرطانهای بیضه از سلول های اسپرم ساز شروع می شوند. این سلول ها سلول های زاینده نامیده می شوند. دو نوع اصلی از سرطان های سلول های بنیادی بیضه عبارتند از، سمینومس و غیر سمینومس.

سمینومس ها رشد و گسترش آهسته ای دارند و به پرتودرمانی پاسخ می دهند. غیر سمینومس ها رشد و گسترش سریع تری نسبت به سمینومس ها دارند. انواع مختلفی از غیر سمینومس ها وجود دارد.1
 

انواع سرطان بیضه

انواع مختلف سرطان بیضه با توجه به نوع سلول‌هایی که سرطان در آنها شروع می‌شود قابل طبقه‌بندی هستند. شایع‌ترین نوع سرطان بیضه، سرطان سلول ژرمینال (زایا) است که حدود  95 درصد از کل موارد را تشکیل می‌دهد. سلول‌های ژرمینال نوعی سلول هستند که بدن از آن برای ایجاد اسپرم استفاده می‌کند.

دو نوع اصلی از سرطان بیضه سلول ژرمینال وجود دارند که به شرح زیر هستند:
 

سمینوما

در 20 سال گذشته به صورت تصاعدی افزایش یافته است و اکنون 40 تا 45 درصد از سرطان‌های بیضه را تشکیل می‌دهد.
 

غیر سمینوما

بخش دیگر سرطان سلول ژرمینال را تشکیل می‌دهد و شامل تراتوم، کارسینوما جنینی، کوریوکارسینوما و تومورهای کیسه زرده (در پسران جوان شایع می‌باشد) است.2

علائم سرطان بیضه

شایع ترین علائم سرطان بیضه عبارتند از:

یک توده یا تورم در کیسه بیضه که ممکن است دردناک باشد یا نباشد.

احساس سنگینی در کیسه بیضه

درد مبهم یا احساس فشار در قسمت پایینی شکم یا کشاله ران

بوجود آمدن برجستگی بر روی بیضه یا بزرگ شدن یکی از بیضه ها

درد مبهم در ناحیه شکم و کشاله ران

تجمع ناگهانی مایع در داخل کیسه بیضه

درد یا ناراحتی در یکی از بیضه ها یا در کیسه بیضه

بزرگی یا لمس دردناک سینه ها

کمر درد

سرطان بیضه معمولا یکی از بیضه ها (بیضه راست یا بیضه چپ) را درگیر می کند.1
 

علت سرطان بیضه چیست؟

در بیشتر موارد علت ابتلا به سرطان بیضه دقیقا مشخص نیست. پزشکان می‌دانند که سرطان بیضه زمانی رخ می‌دهد که تغییراتی در سلول‌های سالم بیضه ایجاد بشود. سلول‌های سالم رشد می‌کنند و به شکلی منظم تقسیم می‌شوند تا عملکرد طبیعی بدن مردان حفظ بشود.

اما گاهی‌ اوقات، رشد سلول‌ها به شکلی غیرعادی پیش می‌رود و تکثیر سلولی از کنترل خارج می‌شود. بنابراین سلول‌هایی جدید، درحالی تولید می‌شوند که هیچ نیازی به وجود آنها نیست. این سلول‌های سرطانی در بیضه تشکیل توده می‌دهند.

تقریبا تمام انواع سرطان بیضه با سلول‌های ژِرم شروع می‌شوند. سلول‌های ژرم، سلول‌هایی بنیادی هستند که اسپرم نابالغ از آنها به‌وجود می‌آید. اما مشخص نیست که چه چیزی در سلول‌های ژرم باعث ناهنجاری و سرطان می‌شود.4

سرطان بیضه چگونه تشخیص داده می شود؟

آزمایشاتی که ممکن است پزشک برای تشخیص سرطان بیضه استفاده کند شامل موارد زیر است:

معاینه فیزیکی که می تواند ناهنجاری های بیضه مانند توده یا تورم را نشان دهد.

سونوگرافی برای بررسی ساختار داخلی بیضه ها

آزمایشات خون موسوم به تست مارکر تومور، که میتواند سطوح بالایی از مواد مرتبط با سرطان بیضه را نشان دهد، مانند آلفا فتوپروتئین یا گنادوتروپین جفتی بتا اگر پزشک شما مشکوک به سرطان باشد، ممکن است لازم باشد برای نمونه برداری بافت، کل بیضه شما برداشته شود.

زمانی که بیضه شما هنوز در کیسه بیضه باشد این کار نمی تواند انجام شود، زیرا انجام این کار می تواند سرطان را از اسکروتوم (کیسه بیضه) گسترش دهد.

هنگامی که تشخیص انجام شود، آزمایشاتی نظیر سی تی اسکن لگن و شکم انجام خواهند شد تا پزشک ببیند آیا سرطان به قسمت های دیگر گسترش یافته است یا خیر. این کار مرحله بندی نامیده میشود.
 

مراحل سرطان بیضه به شرح زیر است

مرحله ۱ محدود به بیضه است.

مرحله ۲ به غدد لنفاوی در شکم گسترش یافته است.

مرحله ۳ به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است. این نوع سرطان معمولا به ریه ها، کبد، مغز و استخوان گسترش می یابد.

سرطان همچنین بر اساس پاسخ مورد انتظار برای درمان طبقه بندی میشود. چشم انداز بیماری می تواند خوب، متوسط، یا ضعیف باشد.3
 

درمان سرطان بیضه چگونه است؟

گزینه‌هایی که برای درمان سرطان بیضه مطرح می‌شود به عوامل متعدی وابسته است: مرحله و سطح سرطان، وضعیت و سطح سلامت عمومی فرد، انتخاب و ترجیحات فردی. گزینه‌های زیر از جمله روش‌های درمانی هستند:


 

جراحی

ازجمله جراحی‌ها و عمل‌هایی که برای درمان سرطان بیضه مورد استفاده قرار می‌گیرند، به موارد زیر را می‌توان اشاره کرد:
 

جراحی برای برداشتن بیضه (ارکیکتومی یا تخلیه بیضه)

این روش جراحی، ابتدایی‌ترین گزینه برای درمان تمام سطوح سرطان بیضه است و پزشک با ایجاد برشی در کشاله‌ی ران، کل بیضه را از بدن خارج می‌کند. در صورت خواست بیمار، به جای بیضه از پروتزی با پوشش سِرم نمکی (سالین) قرار داده شود. در مواردی که سرطان در مراحل اولیه‌ی خود است، شاید جراحی بیضه تنها راه لازم برای درمان باشد.
 

جراحی برای برداشتن لنف‌های اطراف بیضه (جراحی رتروپریتوان)

در این روش هم باید در ناحیه‌ی شکم، برشی ایجاد شود و پزشک نهایت دقت خود را به کار گیرد تا به اعصاب حوالی این قسمت از بدن آسیبی وارد نشود. با وجود این، گاهی‌ اوقات ایجاد آسیب‌هایی به اعصاب نواحی مورد جراحی اجتناب‌ناپذیر است. اعصاب آسیب‌دیده گاهی باعث بروز مشکل در هنگام انزال می‌شوند، اما روی نعوظ اثری ندارند.

در صورتی که جراحی، تنها راه درمان مشکل شما باشد، پزشک قرارهای ملاقاتی زمان‌بندی‌شده برای بعد از جراحی نیز برای‌تان مشخص خواهد کرد. در این جلسات، (که معمولا تا مدتی کوتاه، هر ماه بعد از جراحی در سال‌های اولیه بعد از عمل صورت می‌گیرند و بعد از چند سال دیگر نیاز به آنها نیست)، باید آزمایش‌های خون، سی تی اسکن و سایر آزمایش‌های لازم برای بررسی علائم و اطمینان از عدم بازگشت سرطان صورت بگیرد.
 

پرتو درمانی (رادیوتراپی)

در پرتو درمانی از اشعه‌هایی با انرژی بالا مانند اشعه‌ی ایکس برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. در طول پرتودرمانی باید روی تختی دراز بکشید و دستگاه بزرگی در حوالی بدن‌تان حرکت می‌کند تا اشعه‌ها را به نقاطی که لازم است، روی بدن‌تان ارسال کند. ابن روش درمان معمولا برای افرادی است که به سرطان از نوع «سِمینوما» دچارند. احتمالا از پرتو درمانی بعد از برداشتن بیضه‌ها نیز استفاده می‌شود.

عوارض پرتو درمانی شامل خستگی و حالت تهوع است. علاوه‌بر اینها، پوست دچار قرمزی می‌شود و در نواحی شکم و کشاله‌ی ران هم ناراحتی‌هایی به‌وجود می‌آید. پرتو درمانی به‌طور موقتی شمار اسپرم‌ها را هم کاهش می‌دهد و در بعضی از مردان باعث ناباروری می‌شود. قبل از شروع این درمان، باید درباره‌ی روش‌های حفظ اسپرم با پزشک صحبت شود.
 

شیمی درمانی

در شیمی درمانی از داروهایی برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می‌شود. داروهای شیمی درمانی در بدن به چرخش درمی آیند تا سلول های سرطانی پخش‌شده در بدن را از بین ببرند. ممکن است، این روش تنها روش درمانی باشد که برای بیمار به کار گرفته می‌شود و قبل یا بعد از برداشتن لنف‌ها صورت بگیرد.

عوارض جانبی شیمی درمانی وابسته به نوع داروهایی است که استفاده می‌شود. برای آگاهی از عوارض جانبی باید از پزشک در این‌باره سؤال کنید. اما از جمله عوارض رایج آن می‌توان به: خستگی، حالت تهوع، ریزش مو و افزایش خطر عفونت اشاره کرد.

داروها و درمان‌هایی برای کاستن از شدت عوارض شیمی درمانی هم وجود دارد. احتمال ایحاد ناباروری در بعضی مردان هم، یکی دیگر از عارضه‌های مصرف داروهای شیمی درمانی است که احتمال دارد به شکل دائمی، آنها را نابارور کند. قبل از شیمی درمانی هم بهتر است با پزشک درباره‌ی راه‌های حفظ اسپرم صحبت کنید.4

پینوشتها
1.www.drjabbari.com
2.www.resaa.net
3.www.rastineh.com
4.www.chetor.com